ทุกคนที่เปิดหน้า google Search เสิร์ชเอนจินที่มีผู้ใช้งานมากที่สุดในโลก ออกแบบโลโก้ Google Doodle เป็นรูปชามตราไก่ (Rooster bowl) ได้ผ่านลวดลายอันเป็นเอกลักษณ์ของ ชามตราไก่ คือ รูปวาดไก่ พร้อมด้วยดอกโบตั๋น และใบกล้วย โดยกูเกิ้ลระบุว่าได้จัดทำโลโก้เพื่อร่วมเฉลิมฉลองวัน ชามตราไก่จากลำปาง เนื่องในโอกาสการครบรอบ 9 ปี ภาชนะสำหรับใส่อาหารอันขึ้นชื่อของเมืองรถม้าจังหวัดลำปาง ประจำภาคเหนือของไทยเรา
ประวัติความเป็นมา “ชามตราไก่จากลำปาง” โดย มีจุดเริ่มต้นจากประเทศจีน
เราจะมาเล่าประวัติความเป็นมา “ชามตราไก่จากลำปาง” โดย มีจุดเริ่มต้นจากประเทศจีนราวๆ ร้อยกว่าปีได้ ซึ่งเป็นฝีมือของชาวจีนแคะในมณฑลกวางตุ้งและ ในช่วงแรกนั้นชามตราไก่เป็นเพียงถ้วยชามสีขาวธรรมดาๆ ไม่ได้มีลวดลายอะไรเลย ต่อมาชาวจีนแต้จิ๋วได้นำมาวาดลวดลายและเผาเคลือบสีจนได้กลายมาเป็นชามตราไก่ที่เราคุ้นตากัน และได้ส่งออกจำหน่ายในตลาดทั่วไป
ต่อมาเมื่อปี 2480 ชาวจีนที่ทำชามตราไก่ในประเทศจีนนั้นได้มีการเคลื่อนย้ายถิ่นฐานมาตั้งบ้านเรือนที่ประเทศไทยในกรุงเทพฯ และที่ลำปาง พร้อมทั้งได้ก่อสร้างโรงงาน และเตาเผาของ ชามตราไก่ ขึ้นมาในย่านวงเวียนใหญ่ และย่านถนนเพชรบุรี และในปี 2500 ชาวจีนที่ทำโรงงาน และเตาเผาชามตราไก่ที่กรุงเทพได้มีการเคลื่อนย้ายขึ้นมาตั้งโรงงานที่ จังหวัดลำปาง เพราะที่นี่อุดมสมบูรณ์ เต็มไปด้วยแร่ธาตุจากดินเหนียว เหมาะสำหรับการผลิตเซรามิกมากกว่าที่กรุงเทพ
ปัจจุบันรัฐบาลไทยขึ้นทะเบียน”ชามตราไก่” ให้เป็นสินค้าที่บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI ของจังหวัดลำปาง ในวันที่ 12 กันยายน 2556 ถือเป็นสินค้าที่ได้รับการยืนยันคุณภาพโดยกฎหมายการค้าระหว่างประเทศถึงในชื่อเสียงของ ”ชามตราไก่” ที่ผลิตในภูมิภาค ฐานเศรษฐกิจ ของจังหวัดลำปาง
ลักษณะของชามตราไก่
ในยุคแรกจะเป็นทรงแปดเหลี่ยมเกือบกลมปากบาน ข้างชามด้านนอกมีรอยบุ๋มเข้าไปเล็กน้อย 8 รอย รับกับทรงเหลี่ยมของชามและกระชับกับนิ้วมือในแต่ละรอยบุ๋ม มีความหนาและก้นชามต้องสูง และในการวาดลายบนเคลือบด้วยมือ เป็นรูปไก่สีส้ม ขนคอและลำตัวเป็นสีส้ม ส่วนหางและขาจะเป็นสีดำ ย่างขาหรือวิ่งอยู่บนหญ้าสีเขียวและ มีดอกโบตั๋นสีชมพูม่วง ใบสีเขียวตัดเส้นด้วยสีดำอยู่ด้านซ้าย และมีต้นกล้วย 3 ใบสีเขียว ตัดเส้นด้วยสีดำอยู่ด้านขวาและต้นผักกาด
ขนาดของ “ชามตราไก่” มีขนาด 5-6 นิ้ว ใช้ตามบ้านและร้านข้าวต้ม และขนาดมีขนาด 7-8 นิ้ว เหมาะกับผู้ใช้แรงงานหนัก เพราะต้องรับประทานมาก
ชามตราไก่ จากลำปาง กับยุคสมัยที่เปลี่ยนไปจากเดิม
สาเหตุในปัจจุบันที่ทำให้ ชามตราไก่ จากลำปาง ในวันนี้มีการเปลี่ยนแปลงจากเดิมไปมากก็คือ “การลดต้นทุน” เพื่อให้สามารถขายต่อได้ในราคาที่ต่ำลง จากเดิมนั้นที่เคยใช้มือในการปั้นชาม จึงทำให้มีเอกลักษณ์ของชามมีลักษณะกลมไม่เท่ากัน ก็เปลี่ยนมาใช้เครื่องปั้นทำแทน จึงทำให้เอกลักษณ์สำคัญส่วนนี้ได้หายไป ประกอบกับความละเอียดในการวาดลวดลายก็ลดลงไปด้วย จึงทำให้มีราคาถูกลงกว่าเดิม และเพื่อส่งเสริมให้ประชาชนทั่วไปได้หันกลับมาใช้ชามตราไก่จากลำปาง จึงได้มีโรงงานใน จังหวัดลำปาง หันกลับมาผลิตชามตราไก่กันมากขึ้นอีกครั้ง ทั้งแบบวาดใต้เคลือบและวาดบนเคลือบแบบเก่า เพื่อให้ตรง ตามความต้องการของตลาด แล้วยังมีให้เลือกสรรมากกว่า 10 ขนาด ตั้งแต่ 1 นิ้วไปจนถึง 8 นิ้ว และพัฒนาไปหลากหลายรูปแบบ ตั้งแต่จาน ชาม ถ้วย ช้อน และของที่ระลึกอื่นอีกต่างหาก เพื่อจำหน่ายแก่นักท่องเที่ยว และบางส่วนยังสามารถส่งออกไปขายต่างประเทศได้อีกด้วย